Trung Sơn Cổ Tự: Cẩm nang tham quan ngôi chùa trên Núi Đá Chồng

Trong bản đồ du lịch tâm linh Ninh Thuận, Trung Sơn Cổ Tự là cái tên đặc biệt nổi bật với kiến trúc Bắc Tông uy nghi, cảnh quan “non nước” nhìn từ Núi Đá Chồng và bầu không khí thanh tịnh hiếm có. Cẩm nang Trung Sơn Cổ Tự này giúp bạn nắm trọn thông tin cần biết (vị trí, thời điểm lý tưởng, cách đi, lịch trình, chi phí, lưu ý) để lên kế hoạch du lịch Ninh Thuận thật thuận tiện.

Nếu bạn yêu mến những công trình di sản có chiều sâu văn hóa, hãy tham khảo thêm Nhà cổ Bình Thủy – một biểu tượng kiến trúc miền Tây còn nguyên vẹn giá trị lịch sử.

Nhà cổ Bình Thủy

Tổng quan và vị trí

• Địa chỉ: đường Trường Chinh, thị trấn Khánh Hải, xã Văn Hải, huyện Ninh Hải, tỉnh Ninh Thuận
• Vị trí: trên Núi Đá Chồng (còn gọi Núi Phụng Hoàng), gần Thiền viện Trúc Lâm Viên Ngộ
• Khoảng cách: cách biển Ninh Chữ chưa đến 1 km, cách trung tâm Phan Rang – Tháp Chàm khoảng 4–5 km

Trung Sơn Cổ Tự được gìn giữ, tôn tạo qua nhiều giai đoạn, đến nay là điểm viếng cảnh, dâng hương yên bình cho Phật tử và du khách. Từ sân chùa trên sườn núi, tầm nhìn mở ra vịnh biển xanh, làng mạc và những cung đường ven biển Ninh Thuận rất đẹp vào bình minh và hoàng hôn.

Thời điểm lý tưởng

• Khí hậu Ninh Thuận nắng – gió quanh năm, ít chênh lệch giữa các mùa; đi chùa gần như thuận lợi mọi thời điểm.
• Mùa khô (12 – 8): trời trong, kết hợp du lịch biển (Ninh Chữ, Vĩnh Hy) rất hợp.
• Mùa mưa ngắn (9 – 11): trùng mùa nho chín và Lễ hội Katê của người Chăm, không khí văn hóa sôi động, nhưng có thể đông khách cuối tuần.

Gợi ý khung giờ tham quan: sáng sớm (5:30 – 8:00) hoặc chiều muộn (16:00 – 18:00) để trời mát, ánh sáng đẹp, không gian tĩnh.

Nếu yêu thích kiểu du lịch sinh thái miệt vườn, bạn có thể lưu lại gợi ý Vườn du lịch Ba Cống để lên kế hoạch cho chuyến đi sau.

Vườn du lịch Ba Cống

Cách di chuyển

Từ trung tâm Phan Rang – Tháp Chàm đến chùa mất khoảng 15–20 phút:

• Lộ trình 1: Trung tâm thành phố → Ngô Gia Tự → Nguyễn Văn Cừ → rẽ trái vào Trường Chinh → đến Ngân hàng Chính sách xã hội Ninh Hải thì rẽ trái vào Sư Vạn Hạnh → đi thêm khoảng 150 m, chùa ở bên trái.
• Lộ trình 2: Quảng trường 16/4 → vòng xoay Biển Bình Sơn → rẽ trái vào Yên Ninh → đi khoảng 3 km đến vòng xoay kế tiếp → rẽ theo hướng Trường Chinh → chạy thêm khoảng 200 m thì rẽ trái vào Sư Vạn Hạnh → 150 m tới chùa.

Phương tiện gợi ý: xe máy, taxi/xe công nghệ. Khu vực cổng có chỗ gửi xe máy, phí tham khảo 5.000 – 10.000 VND/xe (có thể thay đổi tùy thời điểm).

Toàn cảnh Trung Sơn Cổ Tự nhìn từ sườn Núi Đá Chồng, phía xa là biển Ninh Chữ xanh biếc

Lịch trình gợi ý nửa ngày

• 05:30 – 06:00: Lên Núi Đá Chồng, gửi xe, đi bậc đá vào cổng tam quan.
• 06:00 – 07:00: Vãn cảnh sân chùa, chiêm bái chánh điện theo đúng nghi lễ, dành thời gian tịnh tâm.
• 07:00 – 08:00: Ngắm toàn cảnh biển Ninh Chữ – Khánh Hải từ sân hiên, chụp ảnh.
• 08:00 trở đi: Kết hợp biển Ninh Chữ, Hang Rái, vịnh Vĩnh Hy hoặc về trung tâm ăn sáng, tham quan.

Lịch sử hình thành

• Năm 1973: Hòa thượng Thích Bửu Hiền (xuất thân từ Tổ đình Trùng Khánh) dựng am thờ Phật trên Núi Đá Chồng để tu tập, dần trở thành điểm viếng quen thuộc của người dân.
• Giai đoạn sau: Thượng tọa Thích Tâm Trường mở rộng quy mô, định hướng xây dựng cổng tam quan, chánh điện, nhà thờ tổ… Do kinh phí hạn hẹp, đến năm 2012 hoàn thiện bậc cấp, chánh điện, nhà thờ tổ, sân hiên; các hạng mục ngoài trời tiếp tục bổ sung các năm sau.
• Đến nay: Chùa trải qua 3 đời trụ trì: HT. Thích Bửu Hiền (sáng lập) → TT. Thích Tâm Trường → ĐĐ. Thích Nguyên Minh (hiện quản lý).

Kiến trúc và trải nghiệm nổi bật

• Phong cách Bắc Tông: Tượng Phật an vị trung tâm chánh điện; xung quanh thờ các vị Bồ Tát, La Hán… Bố cục tôn nghiêm, hài hòa.
• Bậc tam cấp đá xanh: Lát đá núi Đá Chồng, đục đẽo tỉ mỉ; lối đi vừa đẹp mắt vừa chắc chắn.
• Cổng tam quan: Điêu khắc rồng – lân – vân mây, mái hiên cong; tỉ lệ kiến trúc cân xứng, tạo ấn tượng ngay từ lối vào.
• Tiền đường – chánh điện – nhà thờ tổ: Giữ nếp truyền thống, kết hợp chi tiết hiện đại tạo tổng thể trang nghiêm, gần gũi.
• Góc ngắm cảnh: Sân hiên hướng biển, điểm dừng chân tuyệt vời để hít thở gió biển và chiêm ngưỡng Khánh Hải từ trên cao.

Sân chùa và các khối kiến trúc Bắc Tông uy nghi giữa cảnh quan núi đá và rừng cây

Khi tham quan, bạn nên đi giày đế bám tốt (bậc đá có thể trơn sau mưa), mang nước uống, mũ nón và kem chống nắng vì khu vực Núi Đá Chồng khá nắng, gió.

Cổng tam quan Trung Sơn Cổ Tự chạm khắc rồng – lân, mái cong truyền thống

Thông tin tham quan cần biết

• Giờ mở cửa tham khảo: 05:00 – 18:00 hằng ngày (giờ thực tế có thể thay đổi theo mùa/lịch chùa)
• Vé vào cửa: Không thu phí; công đức và gửi xe tùy tâm (gửi xe tham khảo 5.000 – 10.000 VND/xe)
• Quy định – ứng xử:
  • Trang phục lịch sự, kín đáo; hạn chế ồn ào, không xả rác.
  • Không tự ý quay phim, chụp ảnh bên trong chánh điện nếu chưa xin phép.
  • Giữ lối đi, không chen lấn vào mùa cao điểm (thường tháng 8 – 10).

Ở đâu gần Trung Sơn Cổ Tự

• Khu Ninh Chữ – Khánh Hải: nhiều khách sạn, homestay ven biển, thuận tiện tắm biển – ăn hải sản; giá tham khảo 400.000 – 1.000.000 VND/đêm tùy loại phòng và mùa.
• Trung tâm Phan Rang – Tháp Chàm: đa dạng phân khúc từ bình dân đến trung cấp; thuận tiện di chuyển các điểm nội đô; giá tham khảo 300.000 – 800.000 VND/đêm.

Nếu bạn thích những không gian xanh và hoạt động trải nghiệm ngoài trời, có thể tham khảo trước Vườn du lịch sinh thái Tuấn Tường để lên kế hoạch cho kỳ nghỉ tiếp theo.

Vườn du lịch sinh thái Tuấn Tường

Ăn gì

• Hải sản Ninh Chữ – Khánh Hải: tươi ngon theo mùa (mực, cá, ốc…) chế biến đơn giản giữ vị ngọt tự nhiên.
• Món địa phương: bánh căn, bánh xèo, cơm gà Phan Rang, bò nướng lá lốt…
• Đặc sản nho và sản phẩm từ nho (si rô, rượu nho, mứt).

Chi phí dự kiến cho nửa ngày

• Di chuyển nội đô: xe máy (thuê 120.000 – 180.000 VND/ngày), taxi/xe công nghệ (50.000 – 150.000 VND/lượt tùy quãng đường)
• Gửi xe: 5.000 – 10.000 VND/xe (tham khảo)
• Ăn uống: 60.000 – 200.000 VND/người tùy bữa và món
• Công đức: tùy tâm

Tổng chi phí tham khảo: 120.000 – 350.000 VND/người (chưa gồm lưu trú), tùy phương tiện và bữa ăn.

Mẹo và lưu ý

• Chọn giờ mát (sáng sớm/chiều muộn) để đỡ nắng, dễ chụp ảnh.
• Mang giày thoải mái, đế bám; cẩn thận khi đi bậc đá sau mưa.
• Giữ trật tự, tắt chuông điện thoại khi vào chánh điện; xếp hàng khi dâng hương.
• Đi theo nhóm có trẻ nhỏ/người lớn tuổi: đi chậm, bám tay vịn tại bậc thang.
• Mùa lễ (Katê, rằm, mùng 1) có thể đông, cân nhắc đến sớm để tránh chen chúc.

Độc giả ở Hà Nội có thể tham khảo Ngõ 230 Mễ Trì Thượng để khám phá thêm một lát cắt đời sống đô thị – văn hóa ngay trong lòng thủ đô.

Ngõ 230 Mễ Trì Thượng

Kết luận

Với vị trí đẹp trên Núi Đá Chồng, kiến trúc Bắc Tông trang nghiêm và tầm nhìn hướng biển Ninh Chữ, Trung Sơn Cổ Tự là điểm dừng lý tưởng trong mọi hành trình du lịch Ninh Thuận. Bạn có thể sắp xếp lịch trình nửa ngày: đi sớm, vãn cảnh – dâng hương – ngắm cảnh, sau đó kết hợp biển Ninh Chữ hoặc Hang Rái, Vĩnh Hy.

Hãy lưu lại cẩm nang này của Du Lịch Cần Thơ để sẵn sàng cho chuyến đi sắp tới. Nếu cần các gợi ý khác cho hành trình khám phá Việt Nam nhiều chiều, bạn cũng có thể tìm đọc về Xã Chấn Thịnh (Lào Cai) với cảnh quan miền núi đặc sắc.

Khám Phá Xã Chấn Thịnh, Tỉnh Lào Cai – Thiên Nhiên Tuyệt Đẹp

Tài liệu tham khảo

• Cổng thông tin du lịch Ninh Thuận (ninhthuantourism.vn)
• Cổng thông tin điện tử tỉnh Ninh Thuận (ninhthuan.gov.vn)
• Google Maps: “Trung Sơn Cổ Tự, đường Sư Vạn Hạnh, Khánh Hải, Ninh Hải, Ninh Thuận” (maps.google.com)
• Ban Trị sự GHPGVN tỉnh Ninh Thuận – thông tin hoạt động Phật sự (phatgiao.org.vn và kênh truyền thông Phật giáo địa phương)
• Thông tin tổng hợp từ trải nghiệm du lịch và phản hồi cộng đồng (các diễn đàn/nhóm du lịch Ninh Thuận)

Đánh giá của du khách

• 5/5: “Buổi sáng sớm rất yên bình, lên sân chùa ngắm biển Ninh Chữ đẹp khó tả. Nên đi ngày thường để vắng.” – Minh H.
• 4/5: “Bậc đá hơi trơn sau mưa, nhớ mang giày tốt. Kiến trúc chùa đẹp, chánh điện trang nghiêm.” – Thu T.
• 5/5: “Không gian trong lành, gió mát. Có quầy gửi xe gần cổng, phí rẻ. Thích hợp đưa gia đình đi lễ.” – Quốc P.
• 4/5: “Buổi chiều nắng dịu, chụp ảnh rất đẹp. Lưu ý ăn mặc kín đáo khi vào chánh điện.” – Lan A.
• 5/5: “Kết hợp đi Vĩnh Hy – Hang Rái trong ngày là hợp lý. Chùa không thu vé, công đức tùy tâm.” – Đăng K.
• 3/5: “Cuối tuần hơi đông, khó giữ không gian tĩnh. Nên ghé sớm.” – Hồng N.
• 5/5: “Cổng tam quan chạm trổ tinh xảo, nhìn gần rất ấn tượng. Góc ngắm toàn cảnh biển quá đã.” – Phúc L.