Bánh đa Vĩnh Thạnh: đặc sản giòn thơm cho hành trình du lịch Cần Thơ

Khi du lịch Cần Thơ, ngoài chợ nổi, vườn trái cây hay các di tích, nhiều du khách tìm đến Vĩnh Thạnh để thưởng thức và mua “Bánh đa Vĩnh Thạnh” – món bánh dân gian giòn thơm đã gắn với đời sống người dân địa phương hơn 30 năm. Bánh đa ở đây nổi tiếng bởi quy trình làm kỳ công, nguyên liệu chọn lọc và hương vị biến tấu linh hoạt, phù hợp để ăn liền, ăn kèm món nước hoặc mua làm quà sau chuyến đi.

Để kết hợp trải nghiệm ẩm thực và nghỉ dưỡng trong một lịch trình liền mạch, du khách có thể cân nhắc đặt phòng tại cần thơ eco resort trước hoặc sau khi ghé Vĩnh Thạnh, thuận tiện di chuyển và sắp xếp thời gian khám phá.

Bánh đa Vĩnh Thạnh ở đâu và vì sao được ưa chuộng?

• Khu vực: dọc Quốc lộ 80 (QL80), địa phận huyện Vĩnh Thạnh, Cần Thơ. Nhiều quán, hàng ven đường treo bánh đa nướng sẵn, bọc kín, dễ nhận biết.
• Làng nghề: tập trung ở xã Thạnh Lợi và Thạnh An, trong đó có các ấp D2 (Thạnh Lợi), G1 và G2 (Thạnh An).
• Đặc trưng: bánh đa giòn, thơm mùi mè, có vị béo nhẹ từ nước cốt dừa và đậu phộng; khi nướng trên lửa than, bánh phồng nhẹ, dậy mùi đặc trưng.

Với vị trí thuận tiện trên QL80, du khách có thể dừng chân mua bánh đa Vĩnh Thạnh ngay trên cung đường di chuyển liên tỉnh, hoặc ghé trực tiếp hộ làm bánh để quan sát quy trình thủ công.

Quy trình làm bánh: từ thủ công truyền thống đến bán công nghiệp

Nghề làm bánh đa ở Vĩnh Thạnh có lịch sử truyền qua nhiều thế hệ. Một số hộ vẫn giữ phương thức thủ công truyền thống, bên cạnh đó đã có hộ đầu tư máy móc để tăng năng suất.

• Thủ công truyền thống:
  • Các công đoạn chính: xay bột, lọc nước, nạo và vắt nước cốt dừa, trộn gia vị, tráng bánh, phơi khô, nướng.
  • Nguồn nguyên liệu: bột gạo là chủ đạo; bánh ngọt có mè, nước cốt dừa, đường, gừng, đậu phộng; bánh mặn thay gừng bằng hành.
  • Sản lượng tham khảo: hộ làm thủ công mỗi ngày dùng khoảng 10kg gạo, tráng trên 100 bánh; thời gian làm kéo dài từ rạng sáng đến trưa để kịp phơi nắng.
• Ứng dụng máy móc:
  • Một số gia đình đầu tư máy tráng bánh công nghiệp (chi phí trên 100 triệu đồng), năng suất tăng 20–25 lần so với thủ công. Ví dụ: 1–1,5 giờ có thể tráng 1.000 bánh, thay vì 12 giờ tráng tay chỉ được khoảng 500 bánh.
  • Đầu tư bổ sung: máy sấy nhằm chủ động chất lượng trong mùa mưa, nghiên cứu máy tráng hủ tiếu để đa dạng hóa sản phẩm.

Sự kết hợp giữa kinh nghiệm truyền thống và thiết bị hiện đại giúp làng nghề duy trì chất lượng đồng thời đáp ứng nhu cầu lớn từ khách trong và ngoài thành phố.

Hương vị và biến tấu: ngọt – mặn, gạo ngon và bí quyết nướng

Một số hộ sử dụng gạo Đài Thơm hoặc Jasmine 85 để vỏ bánh trắng, thơm và độ giòn ổn định. Tùy yêu cầu, bánh có thể làm theo hai nhóm vị:

• Bánh ngọt: thêm mè, nước cốt dừa, đường, gừng, đậu phộng; một số khách đặt thêm sữa để tăng độ béo, thơm.
• Bánh mặn: thay gừng bằng hành, hợp ăn kèm các món mặn, lẩu, gỏi.

Cách nướng giữ hương vị:

• Nướng trên lửa than cho bánh phồng nhẹ, thơm mùi mè và dừa.
• Trở tay đều, tránh cháy sém để bánh giòn đồng đều bề mặt.

Giá tham khảo tại một số hộ làm bánh thủ công:

• Bánh tươi (chưa nướng): khoảng 10.000 đồng/cái.
• Bánh nướng sẵn: khoảng 13.000 đồng/cái.
  Giá có thể thay đổi theo kích cỡ, nguyên liệu và thời điểm.

Trải nghiệm mua và thưởng thức: gợi ý cho du khách

• Mua ở đâu: dọc QL80 (địa phận Vĩnh Thạnh) có nhiều điểm treo sẵn bánh nướng; du khách cũng có thể mua trực tiếp tại các ấp D2 (xã Thạnh Lợi), G1, G2 (xã Thạnh An).
• Thời điểm: sáng đến trưa là lúc thuận tiện gặp cảnh phơi bánh; bánh nướng sẵn thường có cả ngày, tùy lượng khách.
• Bảo quản: bánh đã nướng nên để trong túi kín, nơi khô ráo; dùng ngon nhất trong 5–7 ngày; có thể hâm nóng nhanh trên bếp than hoặc lò nướng ở nhiệt độ thấp để bánh giòn lại.
• Cách ăn: ăn chơi như snack, bẻ vụn cho vào cháo/bún, ăn kèm gỏi, lẩu mắm, hoặc dùng như bánh tráng nướng topping tùy khẩu vị.

Làng nghề hôm nay: quy mô hộ gia đình và tiềm năng phát triển

• Quy mô hiện tại: riêng ấp D2 (Thạnh Lợi) và ấp G1, G2 (Thạnh An) có tổng cộng 5 hộ chuyên làm bánh đa; khoảng 6 hộ chuyên làm hủ tiếu.
• Đầu tư: chưa nhiều dây chuyền hiện đại quy mô lớn, nhưng các hộ đã trang bị máy móc nhỏ lẻ (nồi tráng điện, máy tráng, máy sấy) để ổn định chất lượng.
• Tác động kinh tế – xã hội: tạo việc làm tại chỗ, cho thu nhập ổn định, góp phần gìn giữ nghề truyền thống và làm phong phú bản đồ ẩm thực Cần Thơ.

Một số nghệ nhân, hộ gia đình từng tham gia hội thi bánh dân gian, đạt giải thưởng cấp lễ hội, qua đó nâng cao uy tín của bánh đa Vĩnh Thạnh trong mắt du khách và thương lái.

Hướng dẫn di chuyển và gợi ý lịch trình

• Từ trung tâm quận Ninh Kiều (Cần Thơ) đến Vĩnh Thạnh:
  • Cung đường phổ biến: theo đường tỉnh 919 hoặc QL91 rồi rẽ QL80 về Vĩnh Thạnh.
  • Thời gian di chuyển: khoảng 60–75 phút tùy mật độ giao thông (quãng đường xấp xỉ 40–50km).
• Thời điểm ghé: mùa nắng (tháng 12–4) thuận lợi phơi bánh, dễ gặp cảnh làm bánh; mùa mưa có thể có máy sấy, tuy nhiên lượng bánh phơi tự nhiên sẽ ít hơn.
• Kết hợp điểm đến: có thể ghé chợ nổi Cái Răng, các vườn trái cây ở Phong Điền trước hoặc sau khi đi Vĩnh Thạnh; cuối ngày trở về nghỉ dưỡng tại khu nghỉ dưỡng cần thơ eco resort để thuận tiện cho hành trình tiếp theo.

Lưu ý:

• Ưu tiên thanh toán tiền lẻ khi mua lẻ vài chiếc.
• Nếu muốn mua số lượng lớn mang đi, nên đặt trước để người làm chuẩn bị, nhất là dịp cuối tuần và cao điểm du lịch.

Vai trò của đặc sản bánh đa Vĩnh Thạnh trong bản đồ ẩm thực Cần Thơ

Bánh đa Vĩnh Thạnh là một mắt xích trong hệ sinh thái làng nghề bột gạo (bánh đa – hủ tiếu – bánh phở – bánh ướt) của Cần Thơ. Sản phẩm vừa đáp ứng nhu cầu tiêu dùng địa phương, vừa là đặc sản làm quà cho du khách. Với xu hướng đầu tư máy móc phù hợp và gìn giữ công thức truyền thống, làng nghề có cơ hội mở rộng thị trường, nâng cao hình ảnh ẩm thực Cần Thơ trên bản đồ du lịch.

Kết luận

Đến Vĩnh Thạnh, du khách có thể trực tiếp nhìn thấy quy trình làm bánh, chọn mua bánh đa Vĩnh Thạnh giòn thơm và trải nghiệm ẩm thực dân gian ngay trên cung đường du lịch Cần Thơ. Gợi ý lịch trình: buổi sáng thăm chợ nổi/miệt vườn, trưa ghé Vĩnh Thạnh mua bánh đa, chiều trở về trung tâm thành phố nghỉ ngơi. Tourism Cần Thơ khuyến nghị du khách xác định trước tuyến đường (QL80, TL919) và thời gian ghé (mùa nắng) để có trải nghiệm trọn vẹn.

Tài liệu tham khảo

• Báo Cần Thơ. Giòn thơm bánh đa Vĩnh Thạnh. https://baocantho.com.vn/gion-thom-banh-da-vinh-thanh-a127921.html
• Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Cần Thơ. Cổng thông tin du lịch thành phố Cần Thơ. https://tourismcantho.vn/
• Lễ hội Bánh dân gian Nam Bộ (Ban Tổ chức). Thông tin về nghệ nhân và hoạt động lễ hội qua các năm. https://lehoibanhdangiannambo.vn/ (tham khảo thông tin giải thưởng và hoạt động làng nghề)