Năm 2017, ngành du lịch thành phố Cần Thơ tăng trưởng mạnh. Năm 2018, làm gì để hoạt động này thành ngành kinh tế mũi nhọn của một thành phố trung tâm vùng ĐBSCL?
1.
Vào một sáng sớm cuối năm, nhiều đoàn khách nghỉ tại Vinpearl Cần Thơ Hotel lại chọn tour chợ nổi Cái Răng. Nhiều đoàn tàu du lịch, xuất phát từ bến Ninh Kiều, lại đưa du khách xa gần rẽ sóng nước Cần Thơ. Khách vào khám phá chợ nổi Cái Răng, rồi thích thì đi tiếp đến những nhà vườn quanh đó. Cảnh mua bán sinh động trên sông nước giữa giới thương hồ miền Tây với nhà vườn Cần Thơ cùng những nét sinh hoạt rặt Nam bộ của người dân Cái Răng, Ba Láng, Phong Điền... lại được lan truyền xa hơn. Bữa đó, khi nghe một du khách Nhật nói tour chợ nổi Cái Răng thật là ấn tượng, người hướng dẫn cho biết có khoảng 70% du khách đến Cần Thơ chọn những tour du lịch sinh thái như vậy.
Cũng vào thời điểm đó, Thành ủy Cần Thơ họp hội nghị Đảng bộ mở rộng, nhìn lại năm 2017 và nhìn tới năm 2018. Tại đây, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao, Du lịch (VHTTDL) thành phố Cần Thơ, ông Trần Việt Phường, chính thức công bố số liệu du lịch Cần Thơ năm 2017. Du khách đến thành phố Cần Thơ ước đạt trên 7,5 triệu lượt, vượt 35% kế hoạch năm và tăng 41% so với cùng kỳ năm 2016. Trong đó, khách lưu trú ước đạt trên 1,9 triệu lượt, tăng 17% so với cùng kỳ, vượt 27% kế hoạch năm. Riêng khách quốc tế có trên 300.000 lượt, tăng 18% so với cùng kỳ và đạt 113% kế hoạch năm. Tổng doanh thu từ du lịch năm 2017 ước đạt 2.800 tỷ đồng, tăng 59% so với cùng kỳ, vượt 40% kế hoạch năm.
Đây là những con số tăng trưởng mạnh mà nguyên nhân hàng đầu, theo ông Trần Việt Phường, là nhờ Sở VHTTDL đã tích cực tham mưu cho UBND thành phố tổ chức triển khai Nghị quyết số 03-NQ/TU về phát triển du lịch Cần Thơ. Cụ thể: “Với cấp thành phố, đã công bố trên các cổng thông tin điện tử; phối hợp tuyên truyền trên báo đài và lồng ghép trong các cuộc hội nghị triển khai đến các ngành và toàn thể cán bộ, công chức, viên chức. Với cấp quận huyện, lồng ghép trong các cuộc tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ cũng như các cuộc họp về du lịch”.
Ông Phường cũng cho biết, ngoài 270 cơ sở lưu trú đang hoạt động (có 19 vườn du lịch và 20 điểm homestay), ngành du lịch đang mời gọi đầu tư 4 dự án du lịch lớn là Cồn Sơn, Vườn cò Bằng Lăng, Cù lao Tân Lộc và Khu du lịch sinh thái Phong Điền. Cũng theo ông Phường, về sản phẩm du lịch đặc thù, năm 2017, Cần Thơ xác định hai loại hình du lịch cần phát triển là du lịch sinh thái sông nước miệt vườn và du lịch MICE. Trong đó, mảng sinh thái sông nước miệt vườn tập trung ở quận Cái Răng và huyện Phong Điền với các tour như tham quan chợ nổi, vườn du lịch, thưởng thức các món ăn đồng quê đặc sản Nam bộ, câu cá giải trí, đờn ca tài tử, cây trái nhà vườn... Ngoài ra, du khách còn trải nghiệm dịch vụ lưu trú tại nhà dân (homestay), tìm hiểu đời sống văn hóa cộng đồng hoặc trải nghiệm du lịch cộng đồng với các di tích lịch sử - văn hóa như đình Bình Thủy, mộ Thủ khoa Bùi Hữu Nghĩa, chùa Nam Nhã... ở quận Bình Thủy.
Năm 2017, ngành du lịch Cần Thơ cũng đã đẩy mạnh công tác xúc tiến và quảng bá du lịch với nhiều địa phương trong và ngoài nước. Đã ký kết hợp tác, liên kết phát triển du lịch với Hải Phòng, Quảng Ninh, Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Bình Định, Lâm Đồng, Khánh Hòa, Phú Yên và 12 tỉnh, thành khu vực ĐBSCL. Với nước ngoài, đã ký ghi nhớ (MoU) với thành phố Nice (Pháp), Pilsen (Séc) và đề xuất ký kết hợp tác du lịch với Nhật Bản, Singapore, TP Sán Đầu (Trung Quốc), tỉnh Chachoengsao (Thái Lan), tỉnh Preah Sihanouk (Campuchia)…
2.
Dấn bước vào năm 2018, một năm không có nhiều sự kiện lớn như năm 2017 (Tuần lễ APEC, Hội nghị Phát triển bền vững vùng ĐBBSL...), Giám đốc Sở VHTTDL Cần Thơ Trần Việt Phường, cho biết: “Chúng tôi sẽ tiếp tục phát huy những ưu điểm, những mặt làm được đồng thời khắc phục những hạn chế, khó khăn để tiếp tục phát triển ngành du lịch Cần Thơ”.
Để làm được điều này, ông Phường cũng đã kiến nghị với Hội đồng Nhân dân (HĐND) thành phố Cần Thơ ba việc lớn: Một là, tổ chức giám sát đối với các quận, huyện, sở, ngành thành phố về việc thực hiện Nghị quyết số 03/NQ-TU ngày 1-8-2016 của Thành ủy về phát triển du lịch và Nghị quyết số 29/NQ-HĐND ngày 27- 3-2015 của HĐND thành phố. Hai là, quan tâm bố trí vốn vay lãi suất thấp cho nông dân làm du lịch và kinh phí đào tạo nghề cho lao động nông thôn, góp phần đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng nghề cho lao động nông thôn tham gia làm du lịch. Ba là, ban hành cơ chế chính sách hỗ trợ đầu tư cho phát triển du lịch và tăng nguồn kinh phí cho quảng bá xúc tiến du lịch.
Những lo toan này của ngành du lịch Cần Thơ không nằm ngoài bức tranh du lịch chung của ĐBSCL và cả nước. Còn nhớ, phát biểu tại Hội nghị “Thu hút đầu tư hạ tầng - nền tảng phát triển du lịch ĐBSCL” tổ chức tại Cần Thơ ngày 25-10-2017, ông Phạm Thế Triều, Phó chủ tịch Hiệp hội Du lịch ĐBSCL, đã nhấn mạnh rằng: “Tiềm năng phát triển du lịch ĐBSCL là rất lớn nhưng với sự thiếu hụt về cơ sở dịch vụ phục vụ vui chơi giải trí và cơ sở lưu trú hiện hữu, các loại hình dịch vụ này hiện nay ở ĐBSCL như mảnh đất hoang cần được khai phá để phát triển và làm giàu, rất mong các nhà đầu tư quan tâm”.
Trong 8 năm qua, du lịch ĐBSCL tăng trưởng hàng năm hơn 10% cả về lượng khách, lưu trú và doanh thu nhưng riêng khách lưu trú và doanh thu thì vẫn xếp thấp nhất cả nước do thiếu dịch vụ phục vụ theo nhu cầu và thị hiếu du khách. Riêng năm 2016, ĐBSCL đón 28 triệu lượt khách, trong đó có 2,5 triệu lượt khách quốc tế; 8,5 triệu lượt khách lưu trú (có 900.000 khách quốc tế), doanh thu 15.000 tỉ đồng.
Hội nghị này cũng cho biết, quy hoạch phát triển du lịch ĐBSCL đã được Chính phủ phê duyệt ngày 18-11-2016. Theo đó, năm 2020, ĐBSCL sẽ đón 34 triệu lượt khách, có 3,5 triệu lượt khách quốc tế, doanh thu 25.000 tỉ đồng; đến năm 2030 đón 52 triệu lượt khách, có 6,5 triệu khách quốc tế, doanh thu 111.000 tỉ đồng. Năm 2020, vùng này cần có 53.000 phòng khách sạn và đến năm 2030 cần có 100.000 phòng, trong đó có 30% đạt chuẩn 3-5 sao.
Thế nhưng, đến nay ĐBSCL mới chỉ có khoảng 60 khách sạn 3-5 sao với hơn 8.000 phòng, tập trung chủ yếu ở Phú Quốc và Cần Thơ. Các cơ sở lưu trú, khu vui chơi giải trí, những điểm dừng chân lớn, những trung tâm ẩm thực kết hợp giải trí tổng hợp và trung tâm mua sắm qui mô lớn thu hút du khách cũng đang thiếu. Đúng là du lịch ĐBSCL đang rất cần nhà đầu tư.
Lại nhớ chuyện tại buổi tọa đàm về du lịch Nhật Bản tổ chức ở khách sạn Vinpearl Cần Thơ hôm 2-11-2017. Ông Takahashi Ayumi, Trưởng đại diện Văn phòng Cơ quan Xúc tiến Du lịch Nhật Bản (JNTO) tại Việt Nam, cho biết chỉ sau 7 tháng mở văn phòng này tại TP Hồ Chí Minh, du khách Việt Nam thăm Nhật Bản đã tăng 30% so với cùng kỳ năm 2016, cao nhất từ trước đến nay với hơn 230.000 lượt khách.
Ông Takahashi Ayumi nói: “Chúng tôi được biết, Cần Thơ là thành phố lớn nhất ĐBSCL, là thị trường phát triển nhanh với nhiều ưu điểm hấp dẫn trong khu vực nên chúng tôi rất mong muốn sau tọa đàm này hai bên sẽ có thêm nhiều thông tin cụ thể để phát triển du lịch”. Với vùng ĐBSCL, ông Takahashi Ayumi cho biết mới có khoảng 10% du khách vùng này đi thăm Nhật vì họ “biết về Nhật còn mơ hồ” và “du khách Nhật thì chưa biết nhiều về Cần Thơ và ĐBSCL”.
Điều lạ với chúng tôi bữa đó, khi trả lời phỏng vấn báo giới, ông Takahashi Ayumi nói: “Tôi vừa đi tham quan chợ nổi Cái Răng ở Cần Thơ, tôi rất ấn tượng nhưng đây là tự mình biết để đi chứ lâu nay chưa biết vì việc quảng bá chợ nổi này ở Nhật còn rất mơ hồ. Cho nên nhiệm vụ của chúng tôi là phải quảng bá, xúc tiến du lịch thật cụ thể để giúp du khách hai bên biết được thông tin của nhau”.
Xin kể thêm chuyện Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đi thăm tỉnh Hà Giang hôm 27-11-2017. Sau khi tiếp xúc với nhiều hộ làm du lịch cộng đồng biết giúp du khách truy xuất nguồn gốc hàng nông sản qua Internet, Thủ tướng tin rằng Hà Giang có thể thu hút du khách quanh năm nếu làm tốt công tác truyền thông hình ảnh và bản sắc địa phương, phát triển các loại hình du lịch cộng đồng, đa dạng hóa sản phẩm, khôi phục và phát huy các giá trị lễ hội, văn hóa truyền thống.
Tiếp đó, Thủ tướng đề nghị Hà Giang cần góp phần cùng ngành du lịch cả nước trả lời đồng thời 5 câu hỏi: Làm sao để khách đến đông hơn? Làm sao để khách ở lại lâu hơn? Khánh tiêu nhiều tiền hơn? Làm sao để khách quay trở lại nhiều lần hơn? Và làm sao để khách kể về câu chuyện Hà Giang trong thời đại Internet và mạng xã hội có sức lan tỏa rất nhanh trên toàn cầu?
... Xin kết thúc câu chuyện này với ý kiến của ông Võ Thành Thống, Chủ tịch UBND thành phố Cần Thơ, gởi qua email khi biết chúng tôi viết bài báo này: “Năm 2018 và những năm tiếp theo, thành phố sẽ tiếp tục tập trung đầu tư phát triển đồng bộ và toàn diện ngành du lịch để trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của thành phố theo tinh thần Nghị quyết số 03 ngày 1-8-2016 của Thành ủy. Công việc này gắn với việc nâng cao vị thế du lịch thành phố vào chuỗi giá trị sản phẩm liên vùng, liên ngành cùng phát triển theo hướng đặc sắc, hấp dẫn, an toàn, thuận tiện để thu hút ngày càng mạnh mẽ hơn du khách đến với Cần Thơ và vùng ĐBSCL”.
Huỳnh Kim